Αναλύει ο Μιχάλης Βούλγαρης
Η ιατρική έχει κάνει άλματα τις τελευταίες δεκαετίες σε θέματα γνώσης, διάγνωσης και θεραπείας. Κατανοήθηκαν μηχανισμοί που οδηγούν σε διάφορες νόσους, ανακαλύφθηκαν φάρμακα που θεραπεύουν νοσήματα, βρέθηκαν τρόποι άμεσης και αξιόπιστης διάγνωσης για πολλές παθήσεις και προσδιορίστηκαν αρκετοί παράγοντες που μπορούν να επεκτείνουν το προσδόκιμο επιβίωσης για μια ποιοτική ζωή. Παρόλα αυτά, ακόμη πολλές παράμετροι παραμένουν ένα μεγάλο μυστήριο που περιμένει να βρει τη λύση του.
Τα τρία Άγια Δισκοπότηρα της Ιατρικής Επιστήμης αποτελούν η θεραπεία του καρκίνου, η εξαφάνιση των εμφραγμάτων και η αναστολή της γήρανσης. Πολλοί μηχανισμοί εμπλέκονται στη δημιουργία των παραπάνω (αρκετές φορές μάλιστα κοινοί), λίγοι από αυτούς έχουν γίνει κατανοητοί και για ελάχιστους έχουμε βρει τρόπους να επέμβουμε για να τους τροποποιήσουμε.
Από τις υπάρχουσες μελέτες και αναλύσεις τα μόνα που έδειξαν ελπιδοφόρα και αποτελεσματικά για την αναστολή της γήρανσης, την μείωση των καρκίνων και των εμφραγμάτων και είναι εύκολα διαθέσιμα ως τροφές ή συμπληρώματα διατροφής είναι τα εξής:
- Ω3 λιπαρά οξέα που βρίσκονται στο λίπος ψαριών όπως είναι η σαρδέλα, ο σολομός , ο κολιός, ο γαύρος, η γόπα, ο ξιφίας και η μαρίδα . Το πιο ενδιαφέρον από τα Ω3 λιπαρά οξέα είναι το EPA (εικοσαπενταενικό οξύ). Δύο μεγάλες μελέτες, η ιαπωνική JELIS και οι πιο πρόσφατες REDUCE -IT και EVAPORATE έδειξαν μείωση καρδιακών θανάτων, εμφραγμάτων και εγκεφαλικών κατά 18% με λήψη 1800mg EPA και 25% με λήψη 4000mg EPA ανά ημέρα. Επιπρόσθετα άλλες μικρότερες μελέτες δείχνουν ότι η λήψη Ω3 λιπαρών οξέων σχετίζεται με μείωση στα ποσοστά διαφόρων καρκίνων, καλύτερη μυϊκή αποκατάσταση, σχετική μείωση του ρυθμού γήρανσης και καλύτερη κατάσταση του δέρματος.
- Σκόρδο και συμπληρώματα σκόρδου, ειδικά αν είναι AGE (Aged Garlic Extract). Δύο μελέτες και τέσσερις μετα-αναλύσεις έχουν δείξει ότι η λήψη συμπληρωμάτων σκόρδου μείωσε την συστολική πίεση κατά 7-16mmHg και την διαστολική πίεση 5-9mmHg, ενώ οκτώ μετα-αναλύσεις είχαν σαν αποτέλεσμα μείωση της ολικής χοληστερόλης κατά 7.4-29.8mg/dl. Παράλληλα υπάρχουν μερικές μελέτες που έχουν δείξει πως η καθημερινή λήψη σκόρδου μείωσε τους δείκτες CRP (δείκτης φλεγμονής), RWV (δείκτης σκληρότητας των αγγείων) και CAC (δείκτης εναπόθεσης ασβεστίου στον εσωτερικό χιτώνα των αγγείων). Όλοι οι παραπάνω δείκτες παίρνουν μέρος στις διαδικασίες γήρανσης και στους μηχανισμούς δημιουργίας καρκίνου και αθηρωμάτωσης που οδηγεί στο έμφραγμα. Περισσότερες και μεγαλύτερες μελέτες χρειάζονται φυσικά, αλλά επειδή δεν υπάρχει οικονομικό όφελος, είναι δύσκολο να πραγματοποιηθούν. Κατά κανόνα πάντως η λήψη σκόρδου είναι ασφαλής και σπάνια μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα.
- Πράσινο τσάι και συμπληρώματα αυτού. Το πράσινο τσάι περιέχει επιγαλλοκατεχίνες (EGCG) που αποδομούν την απολιποπρωτείνη Α-1που είναι υπεύθυνη για την εναπόθεση αθηρωματικών πλακών στα αγγεία και την επακόλουθη δημιουργία εμφραγμάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων. Επιπρόσθετα οι επιγαλλοκατεχίνες μπλοκάρουν την μυοστατίνη που είναι η ορμόνη που οδηγεί στην απώλεια μυϊκής μάζας, όπως παρατηρείται και χαρακτηρίζει την γήρανση (1% απώλεια μυϊκής μάζας ανά έτος μετά τα 50 έτη ηλικίας), ενώ μικρές μελέτες συνδέουν την λήψη πράσινου τσαγιού με την μείωση των καρκίνων και την καθυστέρηση της γήρανσης. Δεν έχουν αναφερθεί στις μελέτες ανεπιθύμητα συμβάματα, αλλά στα ζώα οι κατεχίνες εμφάνισαν μερικές φορές αύξηση των ηπατικών ενζύμων, ενώ το πράσινο τσάι περιέχει οξαλικά, οπότε χρειάζεται προσοχή στα άτομα που εμφανίζουν νεφρολιθίαση.
Τελευταίοι παράγοντες που πρέπει να αναφερθούν και μπορεί να βοηθήσουν είναι η τακτική άσκηση με ασκήσεις με βάρη και αντιστάσεις, καθώς και η απουσία άγχους από την καθημερινή ζωή.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν τις πιο σοβαρές παρακαταθήκες για να παραμείνει κανείς νέος και υγιής όσο μεγαλύτερο διάστημα γίνεται.