Η νόσος του Crohn είναι μια κατάσταση που ερεθίζει το έντερο. Ανήκει στις φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου και παρουσιάζει ομοιότητες με την ελκώδη κολίτιδα, ενώ πολλές φορές συγχέεται με το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
Δεν είναι, όμως, η ίδια κατάσταση. Η συνθήκη αυτή είναι μια φλεγμονώδης νόσος που υποδεικνύει πως η μόλυνση είναι παρούσα οπουδήποτε από την κορυφή του οισοφάγου έως το ορθό, ενώ το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου περιορίζεται στα έντερα και το κόλον, χωρίς όμως την ερυθρότητα και το οίδημα που υπάρχουν στη νόσο του Crohn.
Η νόσος του Crohn τείνει να κάνει την εμφάνισή της σε άτομα 16 έως 30 ετών αν και μπορεί τα συμπτώματά της να εμφανιστούν και σε παιδιά. Επίσης, ιδιαίτερα ευαίσθητες στη νόσο είναι οι γυναίκες αν και ο λόγος είναι ασαφής. Η ασθένεια μπορεί επίσης να φουντώσει ξανά σε κάποια ηλικιακή περίοδο των ατόμων, συνηθέστερα σε συνδυασμό με άλλες καταστάσεις που σχετίζονται με την ηλικία.
Καθώς η νόσος εξελίσσεται, αρχίζουν να αναδύονται διάφορα συμπτώματα. Το κύριο σύμπτωμα είναι η φθορά και η νέκρωση του ιστού του εντέρου που συχνά απαιτεί χειρουργική επέμβαση για να γίνει εκτομή του εντέρου.
Η πραγματική αιτία της νόσου του Crohn παραμένει ένα μυστήριο, αλλά πολλοί ερευνητές υποπτεύονται ότι είναι μια αντίδραση σε έναν ιό ή μία χρόνια πάθηση, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Γι’ αυτό και θεωρείται μια αυτοάνοση νόσος, δηλαδή θεωρείται πως το ίδιο το σώμα δημιουργεί τις αναγκαίες προϋποθέσεις για τις εξάρσεις της.
Τα συμπτώματα
Οι πάσχοντες συχνά έχουν επώδυνες κοιλιακές κράμπες, συχνές κινήσεις του εντέρου, διάρροια και γενική κόπωση. Αν και το άγχος δεν θεωρείται έναυσμα της νόσου, η συσσώρευση των συμπτωμάτων της νόσου μπορεί να προκαλέσει από την πλευρά της κοινωνικό άγχος και στρες.
Μπορεί να παρατηρηθεί πόνος στην περιοχή του εντέρου, παραγωγή βλέννας και κόπρανα με αίμα και πύον. Γενικά τα συμπτώματα αυτά υποδεικνύουν ότι η νόσος του Crohn επηρεάζει το λεπτό έντερο. Οι περιοχές του νοσούντος εντέρου μπορεί να εναλλάσσονται με υγιείς περιοχές του εντέρου. Οταν η ασθένεια είναι αρκετά σοβαρή, χρειάζεται η χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθεί ο παθολογικός ιστός.
Η νόσος του Crohn μπορεί να βρεθεί σε ύφεση για ένα χρονικό διάστημα. Οι άνθρωποι μπορεί για λίγο καιρό να μην έχουν συμπτώματα και στη συνέχεια να αρχίσουν και πάλι να βιώνουν εκφύλιση του εντερικού ιστού. Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει στην παράταση της περιόδου ύφεσης, αλλά δεν μπορεί να εγγυηθεί πως δεν θα υπάρξει υποτροπή της νόσου. Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι με νόσο του Crohn, έχουν κάνει μία τουλάχιστον χειρουργική επέμβαση στη ζωή τους για την αντιμετώπιση της νόσου, ενώ υπάρχουν και άλλοι που έχουν κάνει πολλαπλές χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της νόσου σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
Οταν η νόσος είναι ενεργή μπορεί να σημειωθούν και κάποια άλλα λιγότερο συχνά συμπτώματα. Το δέρμα γύρω από το πρωκτό μπορεί να παρουσιάσει φλεγμονή, να είναι ερεθισμένο και επιρρεπές στην ανάπτυξη αιμορροΐδων. Επιπλέον, οι άνθρωποι μπορεί να αποκτήσουν εξογκώματα στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό με κόκκινο, μπλε ή μωβ χρώμα. Αυτά μπορεί να προκαλούν ερεθισμό και δυσφορία.
Πολλοί άνθρωποι με νόσο του Crohn, επίσης, φαίνεται πως είναι πιο επιρρεπείς σε αλλεργίες σε τρόφιμα και γύρη και μπορεί ακόμα να έχουν άσθμα. Πριν η νόσος γίνει ενεργή, οι άνθρωποι που επηρεάζονται απ’ αυτήν μπορεί να αναπτύξουν ιστορικό αλλοιώσεων του στόματος, αρθρίτιδας και οφθαλμικών μολύνσεων. Επιπλέον μπορεί να παρουσιάσουν ελαφρά πληκτροδακτυλία (τα νύχια είναι στρογγυλεμένα στην κορυφή και κυρτώνουν προς τα κάτω), κάτι που κάνει τις άκρες των δακτύλων να εμφανίζονται δυσανάλογα μεγαλύτερες από το συνολικό μέγεθος των δακτύλων.
Ενα τεστ αίματος μπορεί, επίσης, να δείξει ότι το ήπαρ δεν λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί στα άτομα χωρίς τη νόσο. Επιπλέον, οι πάσχοντες έχουν χαμηλότερη ανοσολογική απόκριση σε κοινούς ιούς. Είναι πιο ευαίσθητοι στις μολύνσεις, λόγω του ότι καταστέλλεται το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Επίσης, είναι πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο στα έντερα, μια σχετικά σπάνια μορφή καρκίνου για τα άτομα χωρίς τη νόσο.
Αν πάσχετε από νόσο του Crohn, γνωρίζετε ότι πολλά τρόφιμα μπορεί να προκαλέσουν έξαρση των συμπτωμάτων σας. Ωστόσο η διαχείριση της νόσου δεν αρχίζει ούτε τελειώνει με τις σωστές διατροφικές επιλογές.
Υπάρχουν και άλλες προσαρμογές στον τρόπο ζωής που πρέπει να κάνετε για να αποφύγετε τον πόνο στην κοιλιά, τη διάρροια και τα άλλα συμπτώματά της.
Όπως εξηγεί ο γαστρεντερολόγος Dr Benjamin Click, από το Τμήμα Γαστρεντερολογίας & Ηπατολογίας της Cleveland Clinic στο Οχάιο, υπάρχουν έξι λάθη που κάνουν πολλοί ασθενείς, με συνέπεια να επιδεινώνουν την κατάστασή τους.
Να ποια είναι και τι πρέπει να κάνετε γι’ αυτά:
Παίρνετε βιταμίνες και βότανα χωρίς ιατρική συμβουλή
Είναι γεγονός ότι η νόσος του Crohn προκαλεί ανεπάρκειες ορισμένων θρεπτικών συστατικών, όπως η βιταμίνη Β12, το φυλλικό (φολικό) οξύ και η βιταμίνη D. Επομένως, η λήψη συμπληρωμάτων από αυτά τα συστατικά είναι ωφέλιμη.
Ωστόσο η λήψη ορισμένων άλλων συμπληρωμάτων μπορεί να επιδεινώσει τη νόσο.
Παραδείγματος χάριν, το βαλσαμόχορτο (St John’s wort) μπορεί να εντείνει τα στομαχικά ενοχλήματα, τη ναυτία και τον έμετο. Και το black cohosh (ή τσιμισιφούγκα ή βοτρυοειδής κορίανδρος) μπορεί να εντείνει τα ηπατικά προβλήματα.
Πριν λοιπόν πάρετε οποιοδήποτε διατροφικό συμπλήρωμα ή βότανο, συμβουλευθείτε τον γαστρεντερολόγο σας. Εκείνος θα σας πει αν επιτρέπεται να τα πάρετε, αλλά και αν υπάρχει κίνδυνος να αλληλεπιδράσουν με τα φάρμακα που σας έχει χορηγήσει.
Καπνίζετε
Το κάπνισμα γενικώς είναι επιζήμιο, αλλά ειδικά στους πάσχοντες από νόσο του Crohn μπορεί να είναι καταστροφικό, τονίζει ο Dr. Click.
Όπως εξηγεί, το κάπνισμα διεγείρει τη φλεγμονή της νόσου και μπορεί να σας θέσει σε αυξημένο κίνδυνο υποτροπής. «Και δεν έχει σημασία αν καπνίζετε τσιγάρα, πούρα ή ακόμα και ηλεκτρονικά τσιγάρα», διευκρινίζει.
Επιπλέον, αν καπνίζετε μπορεί να χρειάζεστε περισσότερα φάρμακα ή και περισσότερες εγχειρήσεις για να θέσετε υπό έλεγχο τη νόσο σας.
Επομένως, έχει ζωτική σημασία να διακόψετε εντελώς το κάπνισμα.
Πίνετε αλκοόλ
Το να πίνετε περιστασιακά ένα ποτηράκι (π.χ. σε μια ειδική περίσταση) είναι απίθανο να σας βλάψει.
Ωστόσο το αλκοόλ μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα από τα φάρμακα που χορηγούνται για τη νόσο του Crohn. Επιπλέον, η νόσος προκαλεί ερεθισμό στο εσωτερικό τοίχωμα του εντέρου και το αλκοόλ εντείνει αυτόν τον ερεθισμό.
Έτσι, αν το έντερό σας έχει φλεγμονή κι εσείς συνηθίζετε να πίνετε οινοπνευματώδη ποτά, μπορεί να αυξήσετε τις πιθανότητες αιμορραγίες, υποθρεψίας και επιδείνωσης των συμπτωμάτων σας, λέει ο Dr. Click.
Αυτού του είδους οι κίνδυνοι πιθανώς δεν θα παρατηρηθούν αν πίνετε μέτρια (έως 1 ποτό/ημερησίως οι γυναίκες, έως 2 ποτά/ημερησίως οι άνδρες) αλλά και πάλι είναι ένα ρίσκο.
Για παν ενδεχόμενο, λοιπόν, ρωτήστε τον γιατρό σας αν και πόσο αλκοόλ επιτρέπεται να πίνετε.
Αμελείτε τους εμβολιασμούς
Η νόσος του Crohn συχνά αντιμετωπίζεται με φάρμακα που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι, μπορεί να αυξήσουν την ευαισθησία σε ορισμένες λοιμώξεις, όπως η γρίπη και η πνευμονία.
«Η γενική σύσταση προς τους ασθενείς είναι να κάνουν όλα τα εμβόλια που συνιστώνται για καλή υγεία», εξηγεί ο Dr. Click. «Πρέπει όμως να αποφεύγουν τα εμβόλια με ζώντες μικροοργανισμούς όταν είναι ανοσοκατασταλμένοι. Ευτυχώς τώρα πια υπάρχουν αδρανοποιημένα εμβόλια για την πλειονότητα των σοβαρών ασθενειών για τις οποίες συνιστάται εμβολιασμός των πασχόντων από νόσο Crohn».
Ιδιαίτερα σημαντικό, συνεχίζει, είναι να κάνετε το αντιγριπικό εμβόλιο και τα εμβόλια για τον πνευμονιόκοκκο. Μπορεί επίσης να χρειάζεστε και άλλα εμβόλια (π.χ. για τον έρπητα ζωστήρα).
Επομένως, ρωτήστε τον γαστρεντερολόγο σας ποια εμβόλια σάς είναι απαραίτητα.
Αφήνετε το στρες να σας καταβάλλει
Τα συναισθήματα άγχους και στρες μπορεί να επηρεάσουν άμεσα την σοβαρότητα των συμπτωμάτων σας, λέει ο Dr. Click.
Για να περιορίσετε τις συνέπειές τους, φροντίστε να κοιμάστε αρκετά και καλά, καθώς και να εκτονώνεστε με την βοήθεια της άσκησης.
Συμβουλευθείτε τον γιατρό σας για τα είδη της φυσικής δραστηριότητας που είναι κατάλληλα για εσάς.
πηγή: medicalland.gr