Γιατί τρώμε τα νύχια, τι κρύβεται πίσω από αυτή την συχνά μηχανική κίνηση και πώς μπορούμε να αποβάλλουμε αυτή την κακή συνήθεια;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ονυχοφαγία (το μάσημα των νυχιών) δείχνει ότι εσωτερικεύουμε το άγχος μας και αντί να το επικοινωνήσουμε προς τα έξω με υγιείς και λειτουργικούς τρόπους, το εκφράζουμε ασυνείδητα και δυσλειτουργικά προς τον εαυτό μας δαγκώνοντας τα νύχια μας. Το μάσημα των νυχιών λειτουργεί ως μηχανισμός άμυνας σε οτιδήποτε αγχώνει και αποτελεί διέξοδο για τη διαχείριση μίας κατάστασης στρες.
Γιατί όμως το στρες εκδηλώνεται με μία μηχανική κίνηση στα χέρια, και συγκεκριμένα τα νύχια; Όσο περίεργο και αν φαίνεται, το ενδιαφέρον των ειδικών δεν επικεντρώνεται τόσο στα νύχια, όσο στο στόμα. Δηλαδή, όπως είχε προτείνει και ο Φρόϋντ, εκείνο που ανακουφίζει από το στρες και προκαλεί ευχαρίστηση είναι η ενασχόληση του στόματος με κάτι.
Κατά τον Freud η ονυχοφαγία είναι αποτέλεσμα καθήλωσης στο στοματικό στάδιο. Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει ότι μέχρι την ηλικία των 2 περίπου, τα παιδάκια αντλούν ευχαρίστηση και μειώνουν το άγχος τους, τη θλίψη τους ή τη ματαίωσή που νοιώθουν τοποθετώντας πράγματα στο στόμα και θηλάζοντας. Αν λοιπόν ένα παιδάκι δεν έχει λάβει αρκετή ευχαρίστηση, ή ακριβώς το αντίθετο (έχει λάβει υπερβολικά πολλή), τότε το παιδί αυτό θα αναπτύξει καθήλωση στο συγκεκριμένο αναπτυξιακό στάδιο. Αυτό σημαίνει ότι ως ενήλικας, θα χρησιμοποιεί το ίδιο μέσο (το στόμα) για να μειώνει το άγχος του, να ηρεμεί και αντλεί κάποιου είδους ευχαρίστηση. Έτσι λοιπόν, είτε θα τρώει τα νύχια του, θα τρώει πολύ, θα καπνίζει ή θα ‘πιπιλίζει’ συνέχεια αντικείμενα (πχ στυλό).
Σύμφωνα με άλλη άποψη, η ονυχοφαγία αντιμετωπίζεται ως μια αυτοκαταστροφική συνήθεια. Μασάμε τα νύχια μας όταν αισθανόμαστε θυμό ή όταν είμαστε στεναχωρημένοι και επειδή αυτή η κίνηση μας προκαλεί ευχαρίστηση, παράλληλα με τον πόνο, καταφέρνουμε έτσι να ηρεμήσουμε. Όσο δυσάρεστη και αν είναι η ιδέα ότι κάποιοι έχουμε αυτοκαταστροφικές συνήθειες, είναι ένα αρκετά συχνό φαινόμενο. Έτσι, επειδή το να μασάμε τα νύχια μας είναι σαφώς πιο αποδεκτό από το να τρώμε πάρα πολύ (βουλιμία), από το να τραβάμε τα μαλλιά μας (τριχοτιλλομανία) ή να προκαλούμε σωματικές βλάβες στο ίδιο μας το σώμα, όσοι έχουν αυτοκαταστροφικές τάσεις βρίσκουν διέξοδο στα νύχια.
Μια άλλη –πιο οργανική- εξήγηση του γιατί επιλέγουμε τα νύχια και τα χέρια για να εκδηλώσουμε το άγχος έχει να κάνει με τη λειτουργία του εγκεφάλου. Δεδομένου ότι χρησιμοποιούμε τα χέρια μας για μια πληθώρα ενεργειών καθημερινά (τρώμε, πίνουμε, ντυνόμαστε και αγκαλιαζόμαστε), οι κινήσεις των χεριών αναπτύσσονται πολύ εύκολα. Έτσι με λίγες επαναλήψεις, κάποιες νέες κινήσεις (όπως το μάσημα) μπορούν εύκολα και γρήγορα να γίνουν αυτόματα και να τις υιοθετήσουμε δίχως να το σκεφτόμαστε. ‘Ετσι αυξάνονται οι πιθανότητες μία εκούσια κίνηση να γίνει ακούσια.
Επίσης ένα ακόμα ενδεχόμενο ‘κρυφό’ μήνυμα πίσω από την ονυχοφαγία είναι πως ίσως έχουμε ψυχαναγκαστικό χαρακτήρα. Σε αυτή τη περίπτωση, εκδηλώνουμε το άγχος μας και ανακουφιζόμαστε όταν αισθανόμαστε άβολα με το να κάνουμε επαναλαμβανόμενες κινήσεις, τις οποίες δεν ελέγχουμε. Με τον καιρό αυτές οι κινήσεις γίνονται κομμάτι του εαυτού μας.
Τι μπορεί να κάνει κάποιος που θέλει να σταματήσει αυτή τη συνήθεια;
– Να συνειδητοποιήσει πότε μασάει να νύχια του και τι συναίσθημα του προκαλεί.
– Να παρατηρήσει αν κάνει κάτι άλλο πριν μασήσει τα νύχια του. Μπορεί πχ να σπρώχνει τα πετσάκια προς τα πάνω, ή να παίζει με τα δάχτυλά του. Έτσι, όταν βλέπει τον εαυτό του να κάνει τις προκαταρκτικές αυτές κινήσεις, μια αυτόματη κίνηση γίνεται συνειδητή και εκούσια.
– Μπορεί να χρησιμοποιεί και να “παίζει” με άλλα αντικείμενα με τα χέρια του. Επίσης, θα βοηθήσει να απασχολεί το στόμα του μασώντας μια τσίχλα, πίνοντας νερό κλπ.
– Μπορεί να χρησιμοποιεί κάποια λαδάκια ή βερνίκια που έχουν απωθητική γεύση. Έτσι θα διακοπεί ο σύνδεσμος: μάσημα ονύχων και ευχαρίστηση.
– Μόλις ξεκινήσουν να μεγαλώνουν έστω και λίγο τα νύχια, είναι σημαντικό να τα περιποιείται! Το μανό δυσκολεύει το έργο της μάσησης, αλλά είναι και μια υπενθύμιση ότι ‘αυτό δεν μου κάνει καλό’.
– Να επιβραβεύει τον εαυτό του με υγιείς τρόπους όταν “κερδίζει μια μάχη”.
πηγή: medicalland.gr